Verslag Regiobijeenkomst West

Afgelopen dinsdag 5 september heeft de regiobijeenkomst van de regio West plaatsgevonden Zoetermeer. De opkomst was deze keer helaas erg laag maar de sfeer was goed.
Dit maakte dat we van de enthousiaste spreker Simon Nak een “privé college” hebben ontvangen. Het onderwerp was de vernieuwde SON-r-2-8 jaar-niet verbale intelligentietest.

Simon is nauw betrokken geweest bij de aanpassingen van deze vernieuwde versie.
Simon is van oorsprong neuropsycholoog en is nu uitgever bij Hogrefe.
Hij vertelt kort iets over de geschiedenis van de oorspronkelijke SON, die door Snijders en Oomen is ontwikkelt in samenwerking met de kinderacademie.
De SON-R werd gereviseerd in 1997. In 2011 kwam de SON 5 ½ -17, daarna kwam de SON 6-40 en in 2017 dus de SON 2-8.
De komst van de SON 2-8 was wenselijk aangezien de normen verouderd waren; deze stamden uit 1997. Ook is de samenstelling van de samenleving veranderd, waardoor enkele tekeningen van de test niet meer passend waren.

Het normeringsonderzoek vond plaats onder 1040 kinderen met een gelijke verdeling m.b.t. regio, urbanisatie, opleiding, niveau moeder, geslacht en land van herkomst.
Ook is er een normeringsonderzoek geweest onder de bijzondere groepen (dit waren echter kleine subgroepen). Deze groepen zijn: niet westerse groepen, taal-/spraakstoornissen, ASS/PDD-NOS, gehoorproblemen en dyslexie.

In de nieuwe SON is de leeftijdsgrens voor afname naar beneden gegaan. De test is nu al vanaf 2 jaar af te nemen. Door de lage leeftijdsgrens moet de referentieleeftijd rond de 2 jaar wel met voorzichtigheid gesteld worden, rond deze leeftijd is het kind nog volop in ontwikkeling en zijn de behaalde scores niet stabiel te noemen.

In de nieuwe test zijn opgaves toegevoegd, omgedraaid of verwijderd. Ook de volgorde van onderdelen is veranderd. Zo werd na een enquête in 2015 besloten om de afname te starten met het onderdeel Puzzels.
Veranderingen per onderdeel:
Bij het onderdeel Puzzels is de afnametijd verlaagd naar 2 minuten (was 2 ½ minuut).
Bij Categorieën is er een extra makkelijke opgave toegevoegd en is er een cultuurgevoelig item uitgehaald.
Bij Patronen zijn er 2 makkelijke en 1 moeilijke opgave bijgekomen. Er zijn 3 onnodige opgaves verwijderd. En ook hier is de tijdgrens verlaagd naar 2 minuten.
Bij Situaties is er een makkelijke opgave toegevoegd en zijn er 2 cultuurgevoelige items eruit gehaald. Ook de afbeeldingen zijn aantrekkelijker gemaakt door kleurgebruik en aangepaste opbouw.
Bij Mozaïeken is er een moeilijke èn een makkelijke opgave toegevoegd. 2 overbodige items zijn verwijderd. De tijdgrens is verlaagd naar 2 minuten.
Bij Analogieën is 1 makkelijke opgave toegevoegd en is een overbodige opgave verwijderd. Ook hier is de tijdgrens verlaagd naar 2 minuten.

Bij het toegevoegde het scoreprogramma is rekening gehouden met het weglaten van 1 onderdeel (bijvoorbeeld bij vermoeidheid).
Het rekenprogramma biedt een snelle en nauwkeurige scoring (inclusief referentieleeftijd). De scores lopen van IQ 55 – 145 en de subtest-scores lopen van 1-19.
Er is rekening gehouden met het Flynn effect (IQ*).

Er is een hoge correlatie met de SON 2 ½ –7.
De correlatie met de WNV is .77, met de WPPSI-III-NL is .63.
Ook is er een relatief hoge correlatie met de metacognitie-index van de BRIEF-P (werkgeheugen, plannen en organiseren).

Kortom, volgens de uitgevers zijn de voordelen in de praktijk aanzienlijk.
De afnameduur is 50 minuten geworden. De afname is kindvriendelijk, er wordt feedback gegeven. De test is niet afhankelijk van taal (cultuur). De normen zijn actueel en biedt een valide maat voor intelligentie, met name de fluid intelligence.
Dit maakt de test goed bruikbaar bij bijzondere en moeilijke groepen en biedt een breed spectrum aan vaardigheden.

Wil je meer weten over deze vernieuwde test ga dan naar de website van Hogrefe voor uitgebreide informatie.
http://www.hogrefe.nl/producten/producten-single/son-r-2-8-niet-verbale-intelligentietest.html

Na afloop van de lezing was er nog gelegenheid tot het stellen van vragen en werd het SON materiaal ten toon gesteld.
Tot slot werd Simon Nak bedankt voor zijn inspirerende lezing met een dankwoordje en een attentie.